Ung thư buồng trứng

Hiện nay, con số những phụ nữ mắc bệnh ung thư buồng trứng tại Việt Nam đã trở nên đáng báo động. Tuy nhiên đa số chị em thường chủ quan trước các triệu chứng của bệnh, không đi thăm khám thường xuyên nên đến khi bệnh tái phát mới hốt hoảng tìm cách chữa trị.

Ung thư buồng trứng là gì?

Ung thư buồng trứng là căn bệnh ung thư liên quan đến cơ quan sinh dục của phụ nữ, có tỷ lệ tử vong khá cao xếp sau ung thư cổ tử cung. Ung thư buồng trứng gồm hai loại: u ác tính và u lành tính. U lành tính thường được biết đến như u nang buồng trứng, để lâu ngày không chữa trị sẽ chuyển biến sang ung thư buồng trứng ác tính, lúc này thường sẽ dùng đến những phương pháp điều trị bằng hóa chất, xạ trị đau đớn và tốn kém.

Ung thư buồng trứng thường xuất hiện ở độ tuổi trên 30, nhưng thực chất với tất cả chị em đến tuổi dậy thì cũng có khả năng mắc bệnh.

Ung thư buồng trứng là khối u ác tính có xuất phát từ một hoặc cả hai buồng trứng

Các triệu chứng của ung thư buồng trứng

Triệu chứng của UT Buồng trứng ở giai đoạn sớm thường rất mơ hồ: cảm giác mệt mỏi, đau hoặc cảm giác khó chịu, đau và chằng nặng vùng bụng, cảm giác đầy bụng, bụng lớn, hoặc các triệu chứng về đường niệu: tiểu nhiều lần, tiểu không kiểm soát…

Một số trường hợp có thể sờ thấy khối ở vùng bụng khi khám định kỳ. Thường khi phát hiện khối u thì bệnh đã ở giai đoạn trễ. Tuy nhiên, không phải tất cả u ở vùng bụng đều là ung thư.

Vì triệu sớm rất mơ hồ không đặc hiệu nên đa số phát hiện ở giai đoạn trễ, một số triệu chứng rõ nét hơn như: nôn ói, bụng có nhiều dịch, ăn không ngon, sụt cân.

Các giai đoạn của ung thư buồng trứng

Giai đoạn 1

Giai đoạn 1 khối u được giới hạn trong buồng trứng hoặc ống dẫn trứng và không lây lan ra các bộ phận khác và cũng là giai đoạn dễ nhất để điều trị.

Nhìn chung, những phụ nữ được chẩn đoán mắc ung thư buồng trứng giai đoạn 1 khi đã điều trị thành công thì có 90% cơ hội vẫn còn sống qua 5 năm.

Có các loại phụ của ung thư buồng trứng giai đoạn 1:

• Giai đoạn 1A có nghĩa là ung thư chỉ nằm trong một buồng trứng hoặc ống dẫn trứng. Đây là một giai đoạn quan trọng vì khối u về cơ bản bị giới hạn trong một buồng trứng và không phát triển thành bất kỳ thứ gì khác và nó có thể được loại bỏ hoàn toàn nguyên vẹn.
• Trong một số trường hợp, phụ nữ bị ung thư buồng trứng giai đoạn 1A có thể bỏ qua hóa trị.
• Giai đoạn 1B là khi ung thư đã đạt đến cả buồng trứng hoặc ống dẫn trứng nhưng không xa hơn.
• Giai đoạn 1C có nghĩa là ung thư vẫn ở bên trong buồng trứng hoặc ống dẫn trứng và cũng đã phá vỡ bề mặt của buồng trứng để đến bên ngoài.

Theo dõi kĩ các dấu hiệu quanh buồng trứng

Giai đoạn 2

Trong giai đoạn 2 ung thư buồng trứng, khối u vẫn còn trong buồng trứng và ống dẫn trứng nhưng cũng đã bắt đầu lan rộng đến các cơ quan lân cận trong xương chậu.

Đây có thể là tử cung hoặc ống dẫn trứng, trong trường hợp 2A. Giai đoạn 2B có nghĩa là nó đã phát triển thành các cơ quan lân cận khác như đại tràng, bàng quang hoặc trực tràng.

Nhìn chung, tỷ lệ sống 5 năm của giai đoạn này là 70%. Điều trị thường bao gồm phẫu thuật và hóa trị.

Giai đoạn 3

Đến giai đoạn 3, một khối u ung thư buồng trứng vẫn còn ở một hoặc cả hai buồng trứng hoặc ống dẫn trứng nhưng đã bắt đầu lan rộng hơn nữa.

• Giai đoạn 3A được chia thành hai loại: Trong giai đoạn 3A1, ung thư vẫn còn ở một hoặc cả hai buồng trứng và được tìm thấy trong các hạch bạch huyết. Trong giai đoạn 3A2, ung thư có thể hoặc không nằm trong các hạch bạch huyết, nhưng các tế bào vi mô đã lan đến khoang bụng.
• Giai đoạn 3B có nghĩa là khối u ở một hoặc cả hai buồng trứng hoặc ống dẫn trứng và bên ngoài xương chậu.
• Giai đoạn 3C, ung thư đã lan rộng từ xương chậu đến bụng và lớn hơn 2 cm. Nó thậm chí có thể đã đạt đến bề mặt của các cơ quan xa hơn như gan hoặc lá lách. Một lần nữa, các hạch bạch huyết có thể hoặc không thể bị ảnh hưởng.

Đây là loại ung thư buồng trứng được điều trị nhiều giống như ung thư giai đoạn 2, với phẫu thuật để loại bỏ các cơ quan bị ảnh hưởng.

Tỷ lệ sống 5 năm tổng thể của ung thư buồng trứng giai đoạn 3 giảm xuống còn 39%.

Giai đoạn 4

Giai đoạn 4 là giai đoạn tiên tiến nhất của ung thư buồng trứng. Ở đây, ung thư đã di căn vượt xa buồng trứng hoặc ống dẫn trứng.

• Trong giai đoạn 4A, các tế bào ung thư được tìm thấy trong chất lỏng xung quanh phổi.
• Trong 4B, chúng thậm chí còn di chuyển xa hơn bên trong lá lách, gan, phổi, não, hoặc các cơ quan khác cách xa khối u ban đầu, cũng như các hạch bạch huyết nằm ở háng.

Khi bệnh ung thư tiến triển, các bác sĩ ngừng cố gắng chữa bệnh.

Điều trị – bao gồm hóa trị, phẫu thuật và các thủ thuật giảm nhẹ khác – được tập trung vào việc làm cho bệnh nhân cảm thấy thoải mái.

Tỷ lệ sống 5 năm đối với ung thư buồng trứng giai đoạn 4 là 17%.

Những nguyên nhân yếu tố nguy cơ gây ung thư buồng trứng

Tuổi tác

Nguy cơ mắc bệnh tăng dần theo độ tuổi. Bệnh xuất hiện chủ yếu ở phụ nữ trên 50 tuổi, đây là độ tuổi đã mãn kinh hoặc đang trong thời kỳ mãn kinh. Tuy nhiên, bệnh vẫn có thể gặp phải ở những phụ nữ trẻ hơn.

Ở giai đoạn mãn kinh, chị em thường phải trải qua những biến đổi về thể trạng và tâm lý. Hoạt động tiết chế của buồng trứng bắt đầu bị rối loạn và có thể ngưng hoạt động hẳn. Điều này gây suy giảm lượng Estrogen trong máu, nhất là Estradiol. Do đó, nguy cơ mắc ung thư buồng trứng ở giai đoạn này cũng cao hơn.

Ung thư buồng trứng chủ yếu ở phụ nữ trên 50 tuổi

Do yếu tố sinh sản

Những phụ nữ độc thân không sinh con hoặc mất khả năng sinh sản, hoặc sinh con muộn ở ngoài độ tuổi 30, không cho con bú sữa mẹ cũng có nguy cơ mắc ung thư buồng trứng cao hơn so với những phụ nữ khác.

Các nhà nghiên cứu đã chứng minh rằng việc cho con bú mẹ sẽ giúp trì hoãn thời gian rụng trứng đồng thời làm giảm mức độ Oestrogen trong buồng trứng. Thời kỳ rụng trứng càng nhiều thì rủi ro hình thành nên các tế bào đột biến gây bệnh càng cao.

Đó là lý do mà những chị em phụ nữ không sinh con, sinh ít con hoặc không nuôi con bằng sữa mẹ thường có nguy cơ phải đối mặt với ung thư buồng trứng cao hơn.

Kinh nguyệt

Những người có kinh nguyệt sớm hoặc mãn kinh muộn cũng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.

Lối sống

Các lối sống thiếu khoa học như thường xuyên ăn nhiều chất béo, hút thuốc lá, uống rượu, lười vận động, béo phì, tăng cân cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Tiền sử gia đình

Yếu tố gia đình cũng làm một trong các yếu tố liên quan. Những người có mẹ hoặc chị em gái mắc ung thư buồng trứng, bản thân họ sẽ có nguy cơ mắc bệnh ung thư buồng trứng cao hơn so với những người khác.

Tiền sử bệnh của bản thân

Những phụ nữ có tiền sử mắc bệnh ung thư vú, ung thư đại tràng cũng là một trong những đối tượng có nguy cơ mắc ung thư buồng trứng cao hơn.

Ngoài ra, sử dụng liệu pháp hoocmon sau mãn kinh (uống thuốc, tiêm Estrogen…), dùng thuốc kích thích phóng noãn để điều trị vô sinh… cũng là những yếu tố nguy cơ của ung thư buồng trứng.

Nếu phát hiện sớm, cơ hội chữa khỏi bệnh càng cao. Do đó, khi có những triệu chứng bất thường trong cơ thể, đặc biệt là khi bạn có một hoặc nhiều các yếu tố nguy cơ trên, thì nên đi khám sức khỏe sinh sản định kỳ để đề phòng và phát hiện sớm bệnh ung thư buồng trứng nếu có.